کد مطلب:49387 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:133

گنجینه پرسمان » قرآن

فرق اقتراب و قرب در آيه اقتربت الساعة چيست؟

فرق اقتراب و قُرب مانند فرق اقتدار و قدرت است؛ اقتراب قرب بيشتر و كاملتر را ميرساند، چنانكه اقتدار، قدرت كامله را ميگويند و مقتدر بالاتر از قادر است. بنابر اين، «اقتربت الساعة» يعني قيامت بسيار نزديك شد؛ حال يا قيامت صغري يا قيامت كبري. زيرا هر كس كه ميميرد قيامت صغراي او برپا ميشود: «من مات فقد قامت قيامته» (بحار58/7)؛ يا اين كه مراد ظهور اسلام است كه از نشانههاي قيامت كبري شمرده شده است و از آنجا كه عالَم بسيار گسترده است، ظهور آخرين پيامبر نشانه اقتراب قيامت است؛ چنانكه انشقاق قمر نيز از «اَشراط الساعة» شمرده شده است (بحار17/348).

برپايي قيامت، دفعي و لحظهاي است، از اين رو آن را ساعت ناميدهاند كه با سرعت و شدّت و حدّت حادث ميشود: «وما أمر الساعة اِلاّ كَلَمح البَصر أو هو أَقرب انّ الله عَلي كلّ شَيء قَدير» نحل/77. نزديكتر از يك چشم برهمزدن اوضاع كائنات دگرگون ميشود!

آنان كه مكر قيامتند و ميگويند: «جهان طبيعت با مرگ پايان ميپذيرد»، بايد بدانند كه قيامت نه تنها ممكن الوقوع است، بلكه بسيار نزديك نيز شده است: «اقتربت الساعة». در سوره «معارج» ميفرمايد: كافران ظهور حق و معاد را بعيد از واقع ميپندارند ولي ما آن را نزديك به واقع بلكه به وقوع ميدانيم: «اِنهم يَرونه بَعيدا ونَريه قَريباً» معارج/6-7. دور و نزديك بودن، فرع بر اصل امكان است، آنها امكانش را منكر بوده و ميگفتند: «ما هي الاّ حَياتنا الدنيا نموت و نَحيا و ما يُهلكنا الاّ الدهر» جاثيه/24، «ءَاذا ضَللنا فِي الأَرض ءَانا لَفي خَلقٍ جديدٍ» سجده/10، «ذلك رِجعٌ بَعيد» ق/3. آنها ميگويند: اين ارجاع دور از امكان است؛ نه اين كه قيامتي هست ولي تا برپايي آن فرصت زيادي است. كسي كه به اصل قيامت مؤمن باشد موحد است هر چند آن را دور بپندارد. كافران ميگفتند: توحيد و معاد امر عجيب و بعيدي است: «فقال الكافرون هذا شيءٌ عجيب» ق/2، و ما به آن يقين نداريم: «و ما نَحن بِمُستيقنين» جاثيه/32، ليكن خداوند ميفرمايد: وقوعش نزديك است چه رسد به امكان آن: «اقتربت الساعة».

---

: آية الله جوادي آملي
تفسير موضوعي قرآن كريم ج 9 (سيرة رسول اكرم در قرآن)